Skyldusparnaður
Frjálsi er ólíkur flestum öðrum lífeyrissjóðum að því leyti að sjóðfélögum býðst að ráðstafa meirihluta skyldusparnaðar síns í erfanlega séreign.
Frjálsi er góður kostur fyrir þá sem hafa val um lífeyrissjóð og vilja að lífeyrissparnaðurinn sinn erfist. Séreignarhluti skyldusparnaðarins veitir þér einnig aukinn sveigjanleika í útgreiðslum.
Helstu kostir:
- Erfanleiki
- Sveigjanleiki í útgreiðslum
- Fjölbreyttar fjárfestingarleiðir
- Ævilöng eftirlaun
- Örorku-, maka- og barnalífeyrir
Ertu enn í vafa?
Reiknaðu dæmið hér fyrir neðan!
Val á leið
Frjálsi býður upp á tvær leiðir fyrir skyldusparnað sem sjóðfélagar geta valið um. Frjálsa leiðin býður upp á mestan sveigjanleika þegar kemur að útgreiðslum en Erfanlega leiðin býður upp á mestan erfanleika.
Þú getur breytt um leið hvenær sem er í Arion appinu eða á Mínum síðum Frjálsa.
Frjálsa leiðin
Fyrir þá sem vilja hámarka sveigjanleika.
44%
Frjáls séreign er laus til útborgunar eftir hentugleikum frá 60 ára aldri og erfist að fullu.
56%
Samtrygging tryggir þér ellilífeyri allt frá 60 ára aldri til æviloka, ásamt rétti til örorku-, maka- og barnalífeyris.
Erfanlega leiðin
Fyrir þá sem vilja hámarka erfanleika.
34%
Frjáls séreign er laus til útborgunar eftir hentugleikum frá 60 ára aldri og erfist að fullu.
42%
Bundin séreign er laus til mánaðarlegrar útborgunar allt frá 60 ára aldri til að lágmarki 82 ára aldurs og erfist að fullu.
24%
Samtrygging tryggir þér ellilífeyri allt frá 82 ára aldri til æviloka, ásamt rétti til örorku-, maka- og barnalífeyris.
Ofangreind skipting m.v. 15,5% heildariðgjald.
Nánari upplýsingar um samspil skyldusparnaðar- og fjárfestingarleiða
Reiknaðu út þinn skyldusparnað
Í útgreiðslureiknivél Frjálsa getur þú sett inn þínar forsendur og séð áætlaða útgreiðslu við starfslok.
Fjárfestingarleiðir
Frjálsi býður upp á fjórar misáhættumiklar fjárfestingarleiðir fyrir séreign sem sjóðfélagar geta valið um. Flestir sjóðfélagar velja Ævilínu, en þá færist inneign þín sjálfkrafa á milli fjárfestingarleiða 1-3.
Þú getur líka breytt um fjárfestingarleið hvenær sem er í Arion appinu og á Mínum síðum Frjálsa.
Frjálsi 1 - 54 ára og yngri
Þessi leið hentar fólki á aldrinum 54 ára og yngri sem þola skammtímasveiflur í ávöxtun.
Í Frjálsa 1 er hlutfall hlutabréfa hæst af þeim leiðum sem eru hluti af Ævilínu.
Frjálsi 2 - 55 ára og eldri
Þessi leið hentar fólki á aldrinum 55 ára og eldri sem vill lágmarka skammtímasveiflur í ávöxtun.
Í Frjálsa 2 er hlutfall skuldabréfa hátt og má því búast við að langtímaávöxtun verði jafnari en í Frjálsa 1.
Frjálsi áhætta
Þessi leið er ekki hluti af Ævilínu en er ætluð þeim sem eru tilbúin að taka áhættu með von um góða ávöxtun til langs tíma og þola skammtímasveiflur í ávöxtun.
Í Frjálsa áhættu er hlutfall hlutabréfa og hlutabréfatengdra afurða hæst og má því búast við að langtímaávöxtun verði hærri en í öðrum leiðum en að sami skapi eru meiri líkur á sveiflum í ávöxtun.
Spurt og svarað
Hvernig sæki ég um skyldusparnað?
Þú getur sótt um í Arion appinu eða Mínum síðum.
Get ég valið skyldusparnað Frjálsa?
Þú getur valið skyldusparnað Frjálsa ef skylduaðild að öðrum lífeyrissjóði kemur ekki fram í kjarasamningi eða ráðningarsamningi sem þú ert aðili að. Hafðu samband við samtök vinnuveitenda eða stéttarfélag þitt ef þú ert í vafa. Sjálfstæðir atvinnurekendur hafa yfirleitt frjálst val um lífeyrissjóð. Sjá úrval skyldusparnaðarleiða Frjálsa hér fyrir ofan.
Hvað er samtrygging?
Iðgjöld í samtryggingu renna í sameiginlegan sjóð sem sumir fá meira úr en þeir hafa lagt til, aðrir minna, líkt og gildir um almennar tryggingar. Samtrygging veitir réttindi til eftirlauna, maka-, barna- og örorkulífeyris.
Lífeyrisréttindi í samtryggingu eru verðtryggð.
Hvað er bundin séreign?
Bundin séreign verður eingöngu til í Erfanlegu leiðinni í Frjálsa en uppbygging hennar er frábrugðin hefðbundum leiðum lífeyrissjóða að því leyti að í Erfanlegu leiðinni greiðast eftirlaun úr bundinni séreign á fyrri hluta eftirlaunaáranna en samtryggingu á seinni hluta eftirlaunaáranna. Viðmiðunaraldur eftirlauna er 70 ára en flýta má útgreiðslu eftirlauna til allt að 60 ára gegn lægri mánaðarlegri fjárhæð. Útgreiðsla samtryggingarhlutans hefst 82/83/84 eða 85 ára, þegar útgreiðslum bundinnar séreignar er lokið. Fjárhæð bundinnar séreignar hækkar/lækkar í samræmi við gengi fjárfestingarleiðar og sá hluti bundinnar séreignar sem ekki greiðist sjóðfélaga, erfist að fullu.
Hvert er lágmarksiðgjald í lífeyrissjóð?
Þann 1. janúar 2023 hækkaði skylduiðgjald þ.e. lágmarksiðgjald í lífeyrissjóð úr 12% í 15,5% af launum. Framlag launþega er 4% og framlag launagreiðanda er 11,5%, en dæmi eru um að launþegar semji um hærra mótframlag við launagreiðandur. Sjálfstæðir atvinnurekendur greiða bæði framlag launþega og launagreiðanda. Samhliða lífeyrisiðgjöldum greiðast 0,10% af launum í VIRK starfsendurhæfingarsjóð.
Þarf að hugsa sérstaklega að tryggingum fyrstu 3 árin sem maður greiðir í lífeyrissjóð?
Já, það tekur 3-4 ár að öðlast rétt til framreiknings á örorku- og makalífeyri og því sérlega mikilvægt að huga að tryggingum fyrstu árin á vinnumarkaði.
Get ég sameinað lífeyrisréttindi mín, sem núna eru í mörgum lífeyrissjóðum, í einn lífeyrissjóð?
Nei, það er ekki hægt. Þú getur hins vegar séð öll þau lífeyrisréttindi sem þú hefur áunnið þér á starfsævinni í Lífeyrisgáttinni sem er aðgengileg í gegnum Mínar síður Frjálsa og annarra lífeyrissjóða. Nánari upplýsingar á lifeyrisgattin.is
Hvar get ég nálgast upplýsingar um hreyfingar og stöðu lífeyrissparnaðar míns?
Þú getur fylgst með stöðu lífeyrissparnaðar hvenær sem er í Arion appinu. Þú getur auk þess nálgast yfirlit á Mínum síðum sjóðsins fyrir valið tímabil en yfirlit fyrir 18 mánaða tímabil eru einnig birt þar tvisvar á ári. Ef þú vilt fá heimsend pappírsyfirlit þá getur þú óskað eftir því á Mínum síðum eða með því að senda tölvupóst á frjalsi@frjalsi.is. Mikilvægt er að fylgjast vel með hvort iðgjöld hafi borist og séu í samræmi við launaseðla til að draga úr líkum á að dýrmætur lífeyrissparnaður glatist ekki. Ef iðgjöld eru í vanskilum hvetjum við þig til að hafa samband við sjóðinn án tafar.